SKOLYOZ (OMURGA EĞRİLİĞİ) NEDİR?
Skolyoz ne demek? sorusunu kısaca cevaplamak gerekirse temel düzeyde şunları dile getirebiliriz. Omurga, vücudumuzun temel taşlarından biridir ve doğru bir duruş, hareket ve denge için önemli rol oynar. Ancak, bazı durumlarda omurga, normalden sapabilir ve lateral (yan) bir eğriliğe sahip olabilir. Bu duruma skolyoz denir. Skolyoz, genellikle ergenlik döneminde başlayan ve omurganın S veya C şeklinde eğrildiği bir ortopedik durumdur. Normalde omurga, bir kişinin arkasında düz bir çizgi oluşturmalıdır. Ancak skolyoz durumunda, omurga yan tarafa doğru eğilir, genellikle "S" veya "C" şeklinde bir eğri oluşturarak kişinin duruşunu etkiler.
Skolyoz Nedir?
Skolyoz nedir? sorusunun cevabı şu şekildedir: Skolyoz, çoğunlukla ergenlik çağında teşhis edilen, omurganın yana doğru eğriliğidir. Bu durum, omurga sağlığını etkileyebilir ve duruş bozukluğuna neden olabilir. Serebral palsi ve kas distrofisi gibi rahatsızlıkları olan kişilerde skolyoz ortaya çıkabilirken, çocukluk çağı skolyozunun çoğunun nedeni bilinmemektedir. Çoğu skolyoz hastalığı hafif semptomlar gösterir, ancak çocuklarda görülen bazı vakalarda çocuklar büyüdükçe semptomlar kötüleşebilir.
Skolyoz Neden Olur?
Skolyoz neden olur? sorusu için tek bir cevap vermek mümkün değildir. Skolyozun birçok nedeni olabilir. En yaygın nedenlerden biri, ergenlik döneminde ortaya çıkan ve bilinmeyen bir nedenle oluşan idiopatik skolyozdur. Genetik yatkınlık bu rahatsızlıkla ilişkili olabilir. Bunun dışında, konjenital skolyoz doğuştan gelen bir durumdur ve omurganın yapısal anormalliklerinden kaynaklanır. Nöromüsküler skolyoz, sinir sistemi veya kas zayıflığına bağlı olarak ortaya çıkabilir. Dejeneratif skolyoz ise yaşlılıkla birlikte omurgadaki dejeneratif değişikliklerden kaynaklanır.
Skolyozun Belirtileri ve Tanısı
Skolyozun belirtileri, omurgada eğrilik, omuz eşitsizliği, bel ağrısı, kamburluk ve sırtta çıkıntı gibi fiziksel değişiklikleri içerebilir. Tanı genellikle fizik muayene, radyolojik görüntüleme ve hastanın tıbbi geçmişinin değerlendirilmesiyle konulur.
Skolyoz Belirtileri Nelerdir?
Skolyoz rahatsızlığı başlangıçta ciddi bir belirti vermeden ilerleyebilir. Bu nedenle ilerleyen dönemlerde farklı sağlık sorunlarına yol açabilir ve tedavisi de daha zor bir hale gelebilir. Belirti ve şikâyetin az olduğu evrelerde genellikle farklı bir nedenle çekilen röntgenlerde tespit edilebilir. Genel olarak skolyozun varlığını gösteren yaygın belirtiler:
Omuzların Asimetrisi: Skolyoz, omurganın eğriliği nedeniyle omuzların asimetrik görünmesine neden olabilir. Bir omuz diğerinden daha yüksek veya daha çıkık olabilir.
Belirgin Omurga Eğriliği: Omurganın eğriliği, belli bir noktada belirgin bir eğri oluşturabilir. Bu genellikle yan profilde fark edilebilir.
Leğen Kemiklerinde Asimetri: Leğen kemikleri, skolyozlu bir kişide asimetrik olabilir. Bu, bel bölgesinde farklılık oluşmasına neden olabilir.
Kamburluk: Skolyoz, omurganın yanal eğriliği nedeniyle kişinin üst sırt bölgesinde bir kamburluk oluşturabilir. Bu durum, sırtın düz bir çizgiden sapması olarak tanımlanabilir.
Bağ Ağrısı: Skolyoz, omurga üzerindeki ekstra stres nedeniyle sırt ve bel ağrısına yol açabilir. Bu ağrı genellikle günün sonunda veya uzun süre oturup durduktan sonra artabilir.
Nefes Darlığı ve Kalp Problemleri (Şiddetli Durumlarda): Skolyozun şiddetli vakaları, göğüs kafesi üzerinde baskıya neden olabilir ve bu da solunum problemlerine ve kalp sorunlarına yol açabilir.
Skolyoz belirtileri kişinin sağlık durumuna ve belirtilerin şiddetine bağlı olarak farklılık gösterebilir.
Skolyoz Nasıl Anlaşır?
Skolyoz nasıl anlaşılır? sorusu belirtiler üzerinden cevaplaır. Skolyoz tanısı genellikle, çocukluk çağından itibaren uygulanan fiziksel muayene ile yapılır. Omurga yapısındaki asimetriler veya öne doğru eğilme durumları, sırtta belirgin bir kabarıklığa neden olabilir. Ancak, bazı skolyoz vakaları çıplak gözle tespit edilmesi zor olabilir, bu nedenle doktor tarafından omurganın detaylı bir değerlendirmesi için röntgen filmi istenebilir. Skolyozun tespitinde en yaygın kullanılan yöntemlerden biri röntgen uygulamasıdır. Röntgen uygulaması ile skolyozun kesin tanısı konulabilir, eğim derecesi belirlenebilir ve omurgadaki yerleşim yeri tam olarak saptanabilir. Skolyozun izlenmesi ve kontrol altında tutulması için belirli aralıklarla tekrarlanan röntgenler de önemlidir. Bazı vakalarda nadirde olsa MR gibi daha ileri görüntüleme yöntemlerine ihtiyaç duyulabilir. MR genellikle bacaklarda ağrı ve güç kaybı gibi belirtiler ortaya çıkarsa kullanılır. Skolyozun eğrilik yüzdesi yüksekse ve kemiklerin daha ayrıntılı incelenmesi gerekiyorsa, Bilgisayarlı Tomografi (BT) de tercih edilebilir.
Yetişkinlerde Skolyoz Belirtileri
Yetişkinlerde skolyoz, omurganın yan tarafına doğru eğriliği temsil eden bir durumdur. Yetişkinlerde skolyoz belirtileri kişiden kişiye değişebilir, ancak sıklıkla omuz eşitsizliği, bel ağrısı, sırtta çıkıntı veya eğrilik, kamburluk, omuz veya kalça düzensizlikleri gibi bulgular içerebilir. Ayrıca, yetişkinlerde skolyozun ilerlemesi zamanla omurga ve bağlantılı dokularda ağrı ve rahatsızlığa neden olabilir. Skolyozun şiddeti, eğriliğin derecesine bağlı olarak değişir; bazı yetişkinlerde hafif belirtiler olabilirken, diğerlerinde daha ciddi eğriler ve rahatsızlıklar görülebilir.
Yazar
Özel Medikar Hastanesi
Tarih
09.07.2024